Yabancı personel alımına ilişkin yasal gereklilikleri anlamak
Yabancı personel çalıştırmak, uygun çalışma vizesi ve izinlerinin alınmasını gerektirir. Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de yasal olarak çalışabilmesi için çalışma izni alınması gerekmektedir. Bu izinler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilmekte olup çeşitli belge ve bilgilerin ibrazını gerektirmektedir. Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıllık yasal çalışma izni bulunan yabancılar, çalışma izni yenilemeye gerek kalmadan Türkiye’de çalışma olanağı sağlayan süresiz çalışma iznine başvurabilirler. İşverenler, yasal sorunlardan kaçınmak için yabancı çalışanlarının gerekli çalışma izinlerine ve vizelere sahip olmasını sağlamalıdır.
İşverenlerin yabancı personel çalıştırırken Türk iş ve istihdam kanunlarına da uyması gerekmektedir. Bu yasalar çalışma saatleri, ücretler ve sosyal haklar da dahil olmak üzere istihdamın çeşitli yönlerini kapsamaktadır. İşverenler, yabancı çalışanlara, sosyal güvenlik ve sağlık sigortası da dahil olmak üzere, Türk çalışanlarla aynı çalışma koşullarını ve sosyal hakları sağlamalıdır. Özellikle doğrudan yabancı yatırımlarda ihtiyaç duyulan teknik personel istihdamına yönelik niteliklerin kazanılmasındaki gecikmeler ve zorluklar, söz konusu Kanuna da yansımaktadır. İşverenler, yabancı çalışanlarının Türk meslektaşlarıyla aynı yasal koruma ve avantajlardan yararlanmasını sağlamalıdır.
İşverenler, yabancı personel çalıştırırken vergi ve sosyal güvenlik yükümlülüklerini de bilmelidir. Yabancı çalışanlar Türk gelir vergisine ve sosyal güvenlik primlerine tabidir. İşverenler, yabancı çalışanlarını ilgili vergi ve sosyal güvenlik makamlarına kaydettirmeli ve gerekli tüm katkıların yapılmasını sağlamalıdır. Ayrıca işverenlerin, belirli sayıda Türk vatandaşının şirketlerde istihdam edilmesini gerektiren istihdam kotası sistemine uyması gerekiyor.
- Yabancı Personele Karşılık 5 Türk Personel Çalıştırmalısınız
- Ortaklıkta Sermaye Payı En Az %20 Olmalı -Şirketinize yabancı bir ortak alıp birlikte çalışmak istiyorsanız yabancının, 40.000 TL’den az olmamak üzere sermaye payının en az %20 olması zorunludur.
- Şirketin Belli Bir Düzeyin Üstünde Olması Gerekir -Yabancı personel çalıştırmak isteyen bir şirketin ödenmiş sermayesi en az 100.00 TL tutarında olmalı. Alternatif olarak yıllık brüt satışının 800.000 TL olması ya da son 1 yıl içinde ihracatının en az 250.000 ABD doları olması gerekir.
- Maaşlarda Alt Limit Var -Yabancı personele ödenecek maaşa dair belli alt limitler vardır. Örneğin; pilotlara asgari ücretin en az 6.5 katı, öğretmenlere asgari ücretin en az 3 katı, ev hizmetlerinde çalışacak kişilere en az asgari ücret ödemeniz gerekiyor.
- Evraklarınızı Eksiksiz Teslim Etmelisiniz -Bünyesinde yabancı uyruklu eleman çalıştırmak isteyen iş yerleri, aşağıda belirtilen evrakları eksiksiz şekilde hazırlayarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na sunmalıdır.
- -Çalışma izni başvuru dilekçesi
- -Son yıla ait vergi dairesi ya da yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kar/zarar tablosu
- -Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin aslı veya kuruluşça onaylı örneği
- -Yabancı uyruklu öğretmen istihdam edecek özel öğretim kurumları için, Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınmış ”Kurum Açma ve Öğretime Başlama İzni” ve Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınmış ruhsatnamesi ya da bağlı bulunduğu belediyeden alınmış “İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı” örneği
- -Dernek ve vakıflar ile sağlık hizmeti veren kuruluşlar için ilgili resmi makamlardan alınmış faaliyet durumlarını gösterir evrak
- -Belgeli turizm kuruluşları için Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınmış işletme ve yatırım belgesinin noter tasdikli örneği
- -Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihale açılmış projeleri yapma hakkı kazanmış kuruluşların (konsorsiyumlar dahil) ilgili kurum ve kuruluştan alacakları işi yüklendiklerini belirten evrak
- – Mühendislik, mimarlık, müteahhitlik ve danışmanlık hizmetleri kapsamında yabancı uzman istihdam edecek şirketler için, aynı meslekte Türk mühendis/mimar/şehir plancısı istihdam edildiğini ispat etmek için ücret bordrosu ve yabancı ile yapılan sözleşme örneği
İşverenler, bu yasal gereklilikleri ve yükümlülükleri anlayarak, yabancı personel çalıştırırken Türk yasalarına uygun davranmalarını sağlayabilirler.
Yabancı personel çalıştırırken kültür ve dil farklılıklarının üstesinden gelmek
Yabancı personel çalıştırmak bir şirkete değerli beceriler ve bakış açıları kazandırabilir ancak aynı zamanda kültürel ve dil engellerinin de aşılmasını gerektirir. Yabancı personelin başarılı bir şekilde entegrasyonunu sağlamak için şirketlerin kültürel farkındalık ve duyarlılık eğitimlerine yatırım yapması gerekir. Bu eğitim, çalışanların yabancı meslektaşlarının kültürel farklılıklarını anlamalarına ve bunlara saygı duymalarına yardımcı olacak, daha uyumlu ve verimli bir çalışma ortamına yol açacaktır. Kültürel farkındalık eğitiminin tek seferlik bir etkinlik değil, kapsayıcılık ve çeşitlilik kültürünü teşvik etmek için devam eden bir süreç olması gerektiğine dikkat etmek önemlidir.
Yabancı personelle çalışırken etkili iletişim şarttır. Dil engelleri yanlış anlaşılmalara neden olabilir ve üretkenliği engelleyebilir. İşverenler, yabancı çalışanlarının dil yeterliliklerini geliştirmek için dil eğitimi sağlamayı düşünmelidir. Ayrıca şirketler görsel araçların kullanılması, dilin basitleştirilmesi, argo ve jargondan kaçınılması gibi etkili iletişim stratejileri uygulayabilir. İşverenler ayrıca yabancı çalışanların kendilerini rahat ve anlaşılmış hissetmelerini sağlamak için açık iletişimi teşvik etmeli ve geri bildirim fırsatları sunmalıdır.
İşverenlerin yabancı çalışanlarını destekleme ve onlara başarılı olmaları için gerekli kaynakları sağlama sorumluluğu vardır. Buna barınma, ulaşım ve yasal belgeler konusunda yardım sağlanması da dahildir. İşverenler ayrıca eğitim ve mentorluk programları gibi kariyer geliştirme fırsatları sunmayı da düşünmelidir. Şirketler yabancı çalışanlarını destekleyerek büyümeyi ve üretkenliği teşvik eden pozitif ve kapsayıcı bir çalışma ortamı yaratabilirler. İşverenlerin kendi ülkelerinde yabancı personel istihdamına ilişkin yasal düzenlemeleri anlaması önemlidir. Bu düzenlemelere uyum, hukuki komplikasyonları önlemek ve yabancı personelin şirkete sorunsuz ve başarılı bir şekilde entegre olmasını sağlamak açısından büyük önem taşıyor.
Kaynak
- Yabancı Personel İstihdam Etmek İsteyenlerin Bilmesi …. (n.d.) Retrieved December 12, 2023, from www.atakurumsal.com.tr
- Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü – Sikca Sorulan Sorular. (n.d.) Retrieved December 12, 2023, from www.csgb.gov.tr/uigm/sikca-sorulan-sorular/
- Yabancı Çalışanların Sosyal Güvenliği. (n.d.) Retrieved December 12, 2023, from www.csgb.gov.tr
